一、威妥玛拼音方案和汉语拼音方案对比
剑桥大学汉语教授威妥玛(T. F. Wade,1818—1895)在华任职期间,为方便外国人(主要是使用英语的人)学习和掌握汉语,由他根据北京读书音制订的拉丁字母拼音方案给汉字注音。这个方案以后被普遍 用来拼写中国的人名、地名等,一般称为威妥玛拼音。1958年2月11日,全国人大批准颁布《中文拼音方案》后,威妥玛拼音停止使用。《中文拼音方案》1958年2月11日,全国人大批准颁布《中文拼音方案》,这是中国人自己按照科学的语音学原理制定的专门拼写标准普通话的方案;1979年起,联合国决定采用《中文拼音方案》作为在各种拉丁字母文字中中国人名、地名的标准;1981年8月,国际标准化组织通过决议,规定把《中文拼音方案》作为文献工作中拼写有关中国的名称、词语的国际标准。1997年美国国会图书馆采用汉语拼音方案。
二、中文姓名音译说明
外文资料中文姓名音译通常采用的是威妥玛拼音,但是有些音译并不规范,已形成了一些习惯用法。如:孔子 konfucius,孙中山 sun yat-sen,毛泽东 MaoZedong,蔣介石Chiang Kai-shek。
三、威妥玛拼音和汉语拼音对照表
| Wade-Giles / 韦氏拼音 | Pinyin / 汉语拼音 | Wade-Giles / 韦氏拼音 | Pinyin / 汉语拼音 | 
| a | a | mi | mi | 
| ai | ai | miao | miao | 
| an | an | mieh | mie | 
| ang | ang | mien | mian | 
| ao | ao | min | min | 
| cha | zha | ming | ming | 
| ch'a | cha | miu | miu | 
| chai | zhai | mo | mo | 
| ch'ai | chai | mou | mou | 
| chan | zhan | mu | mu | 
| ch'an | chan | na | na | 
| chang | zhang | nai | nai | 
| ch'ang | chang | nan | nan | 
| chao | zhao | nang | nang | 
| ch'ao | chao | nao | nao | 
| che | zhe | nei | nei | 
| ch'e | che | nen | nen | 
| chen | zhen | neng | neng | 
| ch'en | zhen | ni | ni | 
| cheng | zheng | niang | niang | 
| ch'eng | cheng | niao | niao | 
| chi | ji | nieh | nie | 
| ch'i | qi | nien | nian | 
| chia | jia | nin | nin | 
| ch'ia | qia | ning | ning | 
| chiang | jiang | niu | niu | 
| ch'iang | qiang | no | nuo | 
| chiao | jiao | nu | nu | 
| ch'iao | qiao | nuan | nuan | 
| chieh | jie | nung | nong | 
| ch'ieh | qie | nü | nü | 
| chien | jian | nüeh | nüe | 
| ch'ien | qian | o | e | 
| chih | zhi | ou | ou | 
| ch'ih | chi | pa | ba | 
| chin | jin | p'a | pa | 
| ch'in | qin | pai | bai | 
| ching | jing | p'ai | pai | 
| ch'ing | qing | pan | ban | 
| chiu | jiu | p'an | pan | 
| ch'iu | qiu | pang | bang | 
| chiung | jiong | p'ang | pang | 
| ch'iung | qiong | pao | bao | 
| cho | zhuo | p'ao | pao | 
| ch'o | chuo | pei | bei | 
| chou | zhou | p'ei | pei | 
| ch'ou | chou | pen | ben | 
| chu | zhu | p'en | pen | 
| ch'u | chu | peng | beng | 
| chua | zhua | p'eng | peng | 
| chuai | zhuai | pi | bi | 
| ch'uai | chuai | p'i | pi | 
| chuan | zhuan | piao | biao | 
| ch'uan | chuan | p'iao | piao | 
| chuang | zhuang | pieh | bie | 
| ch'uang | chuang | p'ieh | pie | 
| chui | zhui | pien | bian | 
| ch'ui | chui | p'ien | pian | 
| chun | zhun | pin | bin | 
| ch'un | chun | p'in | pin | 
| chung | zhong | ping | bing | 
| ch'ung | chong | p'ing | ping | 
| chü | ju | po | bo | 
| ch'ü | qu | p'o | po | 
| chüan | juan | pou | ou | 
| ch'üan | quan | pu | bu | 
| chüeh | jue | p'u | pu | 
| ch'üeh | que | sa | sa | 
| chün | jun | sai | sai | 
| ch'ün | qun | san | san | 
| en | en | sang | sang | 
| erh | er | sao | sao | 
| fa | fa | se | se | 
| fan | fan | sen | sen | 
| fang | fang | seng | seng | 
| fei | fei | sha | sha | 
| fen | fen | shai | shai | 
| feng | feng | shan | shan | 
| fo | fo | shang | shang | 
| fou | fou | shao | shao | 
| fu | fu | she | she | 
| ha | ha | shen | shen | 
| hai | hai | sheng | sheng | 
| han | han | shih | shi | 
| hang | hang | shou | shou | 
| hao | hao | shu | shu | 
| hei | hei | shua | shua | 
| hen | hen | shuai | shuai | 
| heng | heng | shuan | shuan | 
| ho | he | shuang | shuang | 
| hou | hou | shui | shui | 
| hsi | xi | shun | shun | 
| hsia | xia | shuo | shuo | 
| hsiang | xiang | so | suo | 
| hsiao | xiao | sou | sou | 
| hsieh | xie | ssu | si | 
| hsien | xian | su | su | 
| hsin | xin | suan | suan | 
| hsing | sui | sui | |
| hsiu | xiu | sun | sun | 
| hsiung | xiong | sung | song | 
| hsü | xu | szu | si | 
| hsüan | xuan | ta | da | 
| hsüeh | xue | t'a | ta | 
| hsün | xun | tai | dai | 
| hu | hu | t'ai | tai | 
| hua | hua | tan | dan | 
| huai | huai | t'an | tan | 
| huan | huan | tang | dang | 
| huang | huang | t'ang | tang | 
| hui | hui | tao | dao | 
| hun | hun | t'ao | tao | 
| hung | hong | te | de | 
| huo | huo | t'e | te | 
| i | yi | teng | deng | 
| jan | ran | t'eng | teng | 
| jang | rang | ti | di | 
| jao | rao | t'i | ti | 
| je | re | tiao | diao | 
| jen | ren | t'iao | tiao | 
| jeng | reng | tieh | die | 
| jih | ri | t'ieh | tie | 
| jo | ruo | tien | dian | 
| jou | rou | t'ien | tian | 
| ju | ru | ting | ding | 
| juan | ruan | t'ing | ting | 
| jui | rui | tiu | diu | 
| jun | run | to | duo | 
| jung | rong | t'o | tuo | 
| ka | ga | tou | dou | 
| k'a | ka | t'ou | tou | 
| kai | gai | tu | du | 
| k'ai | kai | t'u | tu | 
| kan | gan | tuan | duan | 
| k'an | kan | t'uan | tuan | 
| kang | gang | tui | dui | 
| k'ang | kang | t'ui | tui | 
| kao | gao | tun | dun | 
| k'ao | kao | t'un | tun | 
| kei | gei | tung | dong | 
| ken | gen | t'ung | tong | 
| k'en | ken | tzu | zi | 
| keng | geng | tz'u | ci | 
| k'eng | keng | tsa | za | 
| ko | ge | ts'a | ca | 
| k'o | ke | tsai | zai | 
| kou | gou | ts'ai | cai | 
| k'ou | kou | tsan | zan | 
| ku | gu | ts'an | can | 
| k'u | ku | tsang | zang | 
| kua | gua | ts'ang | cang | 
| k'ua | kua | tsao | zao | 
| kuai | guai | ts'ao | cao | 
| k'uai | kuai | tse | ze | 
| kuan | guan | ts'e | ce | 
| k'uan | kuan | tsei | zei | 
| kuang | guang | tsen | zen | 
| k'uang | kuang | ts'en | cen | 
| kuei | gui | tseng | zeng | 
| k'uei | kui | ts'eng | ceng | 
| kun | gun | tso | zuo | 
| k'un | kun | ts'o | cuo | 
| kung | gong | tsou | zou | 
| k'ung | kong | ts'ou | cou | 
| kuo | guo | tsu | zu | 
| k'uo | kuo | ts'u | cu | 
| la | la | tsuan | zuan | 
| lai | lai | ts'uan | cuan | 
| lan | lan | tsui | zui | 
| lang | lang | ts'ui | cui | 
| lao | lao | tsun | zun | 
| le | le | ts'un | cun | 
| lei | lei | tsung | zong | 
| leng | leng | ts'ung | cong | 
| li | li | wa | wa | 
| liang | liang | wai | wai | 
| liao | liao | wan | wan | 
| lieh | lie | wang | wang | 
| lien | lian | wei | wei | 
| lin | lin | wen | wen | 
| ling | ling | weng | weng | 
| liu | liu | wo | wo | 
| lo | luo | wu | wu | 
| lou | lou | ya | ya | 
| lu | lu | yai | yai | 
| luan | luan | yang | yang | 
| lun | lun | yao | yao | 
| lung | long | yeh | ye | 
| lü | lü | yen | yan | 
| lüan | luan | yin | yin | 
| lüeh | lüe | ying | ying | 
| ma | ma | yo | yo | 
| mai | mai | yu | you | 
| man | man | yung | yong | 
| mang | mang | yü | yu | 
| mao | mao | yan | yuan | 
| mei | mei | yüeh | yue | 
| men | men | yün | yun | 
| meng | meng |